Elektrogitarda "Ses Sönümlenmesi"

Kabaca şöyle söyleyebilirim, http://www.lisefizik.org/lise4/sarmal.htm  bunun aşağısındaki grafik animasyonlara bir bakın. Genel olarak gövde ile sap arasında unuttuğumuz bağlantıyı tazelesin. Küçükken evden çıkmama izin verilmezken, gündüzleri trt ekranında farklı sarmal yayların beraber titremesi ile ilgili açık öğretim derslerini aylar boyunca tek kanallı tv de defalarca tekrarları ile izlemişizdir. Nefret ede ede sıkıla sıkıla izlediğimiz ezberlediğimiz bu derslerin bugun bana gitar; sap ve gövde birleştirirken nasıl faydası dokunduğunu, bende nasıl bir temel oluşturduğunu anlatamam :)  bu arada temel sap ve gövde uyumsuzluğu bu noktada başlıyor arkadaşlar. İkisininde hem kendi içinde hemde birbirleri arasında doğru titremesi gerekiyor.

Şimdi konumuza başlayalım. Tele dokunduğumuz anda karşılaşacağımız tablo şudur:

Ses ilk önce bir patlama yapar (Attack)

Sonra bir müddet inişe gecer (Decay)

Sonra bu indigi seviyede bir süre sabit kalır (SUSTAIN)

Sonra bu süreç biterken sinyal sönümlenmeye başlar (Release)

... ve belli süre sonra tamamiyle tükenir.

Bu tablo, telin titremesi sırasında gerçekleşen olayların bütünüdür.

Gitarımızda ses sönümlenmesi olup olmadığını nasıl anlarız, bunu inceleyelim.

Gitarımızın modeli ve sap ölçüleri bu işi doğrudan etkilemektedir.

*Sap kalınlığınız 21 mm den daha düşükse; ince mi telinde 12. ile 20. perdeler arasını kontrol etmelisiniz. (örnek: çoğu ibanez modeli-özellikle wizard neck adı verilen ince sap rofilleri, sapları arkadan inceltilen strat sapları ve klavye ağacı fazla tesviye edilen gitarlar ).

*Sapta kullanılan ağacın, ideal yoğunluktan farklı özelliklerde kütle veya yoğunluğa sahip olması.

*Fret kalınlığının üretici  ideal ölçülerinin üstünde olması.

*Gövde kalınlığının sap ile olan orantısızlığı.

Temel sorunlar bunlardır. Bunların dışında sap ayar çubuğunun çok kalın yada ağır olmasını da ekleyebiliriz..

Örnekler:

Strat modeli bir gitarımız var, kalın mi telinde 7. perdeden 15. perdeye kadara sesleri tek tek kontrol edelim. Adığımız sesler sanki baskılanıyormuş ve kapalı geliyorsa gitarınızda bu sorun var demektir.

Meksika yapımı 4 telli jazz basınız var ise; kalın mi telinde 2. perdeden 5. perdeye kadar olan kısımı tek tek kontrol edin. Genelde F# sesi (2. perde) biraz daha düşük gelmektedir ki bunun da nedeni aynıdır.

İnce sap profilli bir ibanez gitarımız var, ince mi telinde 11.perdeden 19.perdeye kadar sesleri kontrol edin. Yalnız bu kısımda biraz farklı sonuç verir yukarıda anlattıklarımızdan ayrı olarak; çoğu kullanıcının da pek fark ettiğini söyleyemeyiz.

Tele vurduktan 2 saniye sonra hızlıca flajöleye çevirip doyum frekansına getirip orada sönümleniyor sesler.

Les Paul tipi gövdeye sahip gitarlarda (özellikle de hafif ise) 12. perdeden sonra sesler dolgunluğunu ve keskinliğini ciddi oranda kaybedebiliyor. Özellikle de kalın tellerde. Parlak tonlarda çok sorun olmaz ama sap manyetiğine çektiğimizde ciddi oranda boğulma ve netlik sorunu algılarız.

Tamam buraya kadar iyi, sizi yeterince de korkuttuk sayılır :) şimdi de nasıl çözdüğümüze bakalım.

Öncelikler gövde ve sap ağırlıklarınız çıplak olarak kontrol edilir ve ağırlıkları ölçülür. Gereken ağırlık veya kütle arttırma işlemine başlanır; Sapın uygun olan yerine uygun oranda ağırlıklar bağlayarak ideal ölçülendirme yapılır ve en son olarak da sapın kafa bölümüne ölçümler sonucunda çıkan gereken ağırlık bağlanır.

Çoğu zaman sadece daha ağır ve daha kütleli burgular ile de bu işi çözebiliriz. Ama resimdeki gibi vintage-eski tip bir burguda ısırarıysanız (alınma Emre :) ) ancak bir blok ile işimizi halledebiliriz :) 

Devam edecek...